Terwijl artsen in ziekenhuizen steeds meer mensen behandelen voor de ziekmakende gevolgen van overgewicht, worden in ziekenhuisrestaurants nog volop broodjes kroket en andere ongezonde voeding aangeboden. Uit een rondgang van onderzoeksprogramma De Monitor (KRO-NCRV) langs 25 academische en regionale ziekenhuizen, blijkt dat geen enkel ziekenhuis op papier kan of wil aantonen dat gezonde voeding voor bezoekers in hun bedrijfsplan staat. Wel gaven ziekenhuizen aan in de praktijk met verbetering van het aanbod bezig te zijn.
 
‘Toekomstscenario afschuwelijk’
Nu al heeft bijna de helft van alle Nederlanders overgewicht en de voorspelling is dat als we niet ingrijpen, in 2040 62 procent overgewicht heeft. ‘Als we helemaal niets doen, wordt het toekomstscenario afschuwelijk’, is de stellige overtuiging van hoogleraar en internist-endocrinoloog Liesbeth van Rossum. Zij werkte mee aan de totstandkoming van het Nationaal Preventieakkoord (2018), dat werd ondertekend door staatssecretaris Blokhuis en 70 andere partijen. In het Preventieakkoord staan maatregelen die ervoor moeten zorgen dat in 2040 het aantal volwassenen met overgewicht daalt van 49 procent naar 38 procent.
 
Voor Van Rossum, werkzaam in het Rotterdamse ziekenhuis Erasmus MC, is het ongezonde aanbod in de ziekenhuiskantines een doorn in het oog. Ziekenhuizen hebben een voorbeeldfunctie en gezonde voeding moet meer prioriteit krijgen: ‘Als artsen behandelen we mensen in de spreekkamer, schrijven diabetestabletten of een cholesterolverlager voor en we dotteren de vaten. Vervolgens stappen mensen uit de spreekkamer, gaan hier naar de kantine en daar worden de kroketten besteld.’
 
Van Rossum vindt dat artsen en ziekenhuisbesturen veel meer verantwoordelijkheid moeten nemen. ‘Als wij al niet aangeven dat het belangrijk is om gezond te eten en te leven en alleen maar pillen blijven voorschrijven, dan komt die mindset er ook niet bij onze patiënten en het grote publiek.’
 
Eén van die maatregelen uit het Preventieakkoord is dat in ziekenhuizen het voedingsaanbod gezonder moet worden. En ook in schoolkantines en in de ‘reisomgeving’, zoals tank- en treinstations, moeten meer gezonde producten worden verkocht. Maar deskundigen bepleiten een rigoureuzer aanpak: helemaal gezond moet de norm worden. Zolang gezonde producten in de schappen blijven liggen náást ongezonde producten, blijven mensen kiezen voor de verleiding van snacks en andere ongezonde producten.
 
Strengere maatregelen?
Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) berekende onlangs al dat de maatregelen uit het akkoord tekort schieten om de doelstelling te halen. Deskundigen pleiten dan ook voor drastischer maatregelen van de overheid, zoals invoering van suikertaks, een belasting op suikerhoudende producten zoals frisdrank. Die maatregel is in andere landen namelijk al effectief gebleken. Volgens het ministerie van VWS (Volksgezondheid, Welzijn en Milieu) zijn strengere maatregelen niet uit te sluiten. ‘Als de komende tijd blijkt dat de maatregelen te weinig effect hebben, dan moeten we opnieuw met elkaar om tafel en waar nodig iets extra’s inzetten.’
 
De Monitor, zondag 17 maart om 22.40 uur bij KRO-NCRV op NPO 2.

Kijkers/luisteraars kunnen met vragen/opmerkingen terecht bij het Klant Contact Centrum:
E: info@kro-ncrv.nl
T: 035-6726880