Dochter oud-CDA Tweede Kamerlid Frans Jozef van der Heijden, die in 2016 samen met zijn vrouw uit het leven stapte, doet voor het eerst haar verhaal.

Eind oktober 2016 wordt Nederland opgeschrikt door tragisch nieuws: Oud CDA-kamerlid Frans Jozef van der Heijden (78) maakte samen met zijn vrouw Gonnie (76) een eind aan zijn leven. In hun overlijdensadvertentie maken ze een laatste statement: mensen die hun leven voltooid achten, zouden de mogelijkheid moeten hebben het te beëindigen, voordat het ‘in groot lijden en last dreigt te eindigen’. Hun dochter Priska van der Heijden doet in KRO-NCRV Kruispunt haar verhaal en vertelt openhartig over de doodswens en het sterven van haar ouders.

Het statement van het echtpaar van der Heijden wordt eind deze maand weer zeer actueel, als een kabinetsonderzoek verschijnt naar de vraag hoeveel (gezonde) 55plussers een doodswens hebben en waarom zij hun leven voltooid achten. D66 komt daarna met een voorstel voor een voltooid-levenwet. KRO-NCRV Kruispunt staat stil bij dit complexe onderwerp en praat met nabestaanden, artsen en onderzoeker Paul Schnabel over voltooid leven.

De vader van Ellen was 72. Een fitte man die graag golfde. Hij mankeerde niets, maar het vooruitzicht af te takelen boezemde hem zodanig angst in dat hij uit het leven wilde stappen voor het zover was. Voor euthanasie kwam hij niet in aanmerking. Ellen: ‘Zijn doodswens was serieus. We hadden het graag binnen de wet gedaan, maar dat kon niet. Ik vind dat dat mogelijk zou moeten zijn.’

Paul Schnabel presenteerde in 2016 het onderzoek van zijn ‘commissie van wijzen’, aan toenmalig minister Schippers (VWS) en Van der Steur (Justitie en Veiligheid). De commissie adviseerde tegen een nieuwe wet Voltooid Leven. De huidige euthanasiewet, zo zei Schnabel, biedt genoeg ruimte voor de meeste mensen die dood willen. De groep die ‘klaar met leven’ is, zonder dat ze verder ook maar iets mankeert, zou maar uiterst klein zijn. Hij vindt niet dat de overheid voor deze groep het levenseinde zou moeten regelen. Bovendien, en dat is eigenlijk zijn grootste bezwaar, zal een voltooid leven wet de huidige euthanasiewet van binnen uithollen, terwijl die wet juist zo goed in elkaar zit. Vier jaar na dato kijkt Schnabel hoofdschuddend toe als zijn partij zo meteen tóch een initiatiefwet Voltooid Leven indient.

Ook twee huisartsen vertellen in KRO-NCRV Kruispunt over hun bedenkingen tegen een dergelijke wet. Jeannette van Andel, die in 2014 stopte met haar werk als SCEN-arts omdat ze de druk om euthanasie te verlenen te groot vond worden: “Ik zou als arts nooit een gezond mens kunnen doden. Het gaat vaak over de autonomie van de patiënt maar hoe zit het met de autonomie van de dokter?” Ook Constance de Vries, arts bij de Levenseindekliniek, gespecialiseerd in complexe euthanasievragen, ziet niets in een voltooidleven-wet: ‘Wij artsen moeten in de euthanasiewet over een hek heen met alle haken en ogen van dien. De Wet Voltooid Leven maakt een gat in die heg waar je gewoon doorheen kan kruipen. Dan ga ik als arts toch mijn nek niet meer uitsteken?’

En de vader van Ellen? Samen met Ellen en haar zus zocht en vond hij een medicijn uit het buitenland, waarmee hij, in bijzijn van zijn dochters, zelf een eind aan zijn leven maakte. Ellen blikt terug op zijn sterfbed (zou het medicijn werken? Wat als het mislukt) en pleit voor medische begeleiding voor mensen als haar vader.

Kruispunt, maandag 27 januari om 22.40 uur op NPO 2.

Meer informatie

Sem Kaptein

Programma

Kruispunt

Kijkers/luisteraars kunnen met vragen/opmerkingen terecht bij het Klant Contact Centrum:
E: info@kro-ncrv.nl
T: 035-6726880